Thịt trâu gác bếp đậm đà hương vị vùng cao Tây Bắc

Thịt trâu gác bếp từ lâu đã được lòng thực khách khắp mọi miền Tổ quốc. Chính hương vị đặc trưng của của hạt mắc khén và lá rừng Tây Bắc được hòa quyện với mùi khói bếp trong từng thớ thịt trâu đã làm nên nét độc đáo của món thịt trâu khô này. Cùng chúng tôi tìm hiểu thêm về thịt trâu khô gác bếp – đậm đà hương vị vùng cao Tây Bắc các bạn nhé!

Thịt trâu gác bếp là gì – nguồn gốc

Có thể nói, con trâu là loại động vật gắn liền với cuộc sống của đồng bào dân tộc Tây Bắc. Con trâu không chỉ là một loài động vật cung cấp sức kéo, mà trâu còn cung cấp phần lớn thịt cho đồng bào dân tộc sinh sống ở vùng núi cao Tây Bắc. Đó chính là lý do tại sao nhiều món ăn đặc sản ngon được chế biến ra từ thịt trâu. Và thịt trâu khô là một trong những đặc sản nổi tiếng ấy.

Thịt trâu gác bếp vốn là đặc sản của người Thái đen. Ngày xưa, khi chưa có tủ lạnh để bảo quản thực phẩm, họ nghĩ ra cách ướp thịt trâu, bò treo lên gác bếp để có thể ăn được lâu, dùng trong những ngày lễ tết, cỗ bàn hoặc trong những dịp quan trọng.

Đặc biệt là, thịt trâu gác bếp phát huy được tác dụng bổ sung dưỡng chất khi đi rừng dài ngày và mùa mưa lũ không thể ra ngoài tìm kiếm thức ăn. Trong thời đại ngày nay, thịt trâu gác bếp trở thành đặc sản phổ biến của vùng núi cao Tây Bắc, có mặt thường xuyên trong bữa cơm gia đình của người dân bản, được những thực khách miền xuôi rất ưa chuộng.

Cách chế biến thịt trâu gác bếp:

Thường thì người dân ở vùng núi Tây Bắc mỗi nhà đều có 1 bếp lửa nên khi làm thịt trâu gác bếp sẽ dễ hơn. Trong bài viết này, chúng tôi giới thiệu với các bạn 2 cách làm thịt trâu gác bếp để các bạn lựa chọn phù hợp với điều kiện hoàn cảnh.

Cách chế biến thịt trâu gác bếp của người Thái đen:

Cách chế biến thịt trâu gác bếp không quá phức tạp, nhưng cũng khá mất công. Chuẩn bị nguyên liệu gồm có: Thịt trâu chọn miếng thịt thăn to, hoặc thịt bắp vai của những con trâu to khỏe được thả rông trên núi rừng Tây Bắc; hạt mắc khén (một loại hạt tiêu rừng) giã nhỏ; gừng, sả, ớt, tỏi giã nhỏ.

Thịt trâu thái dọc thớ dài khoảng 15 cm, rộng 7- 8 cm và dày từ 2-3 cm. Sau đó, dùng búa dần cho thật mềm. Sau khi dần xong thì đem thịt ướp với muối, ớt, gừng, sả, tỏi giã nhỏ, quả mắc khén trong thời gian khoảng 2 đến 3 tiếng cho ngấm gia vị.

Khi thịt đã ngấm đều gia vị thì dùng que xiên và đem treo trên gác bếp để cho thịt chín từ từ, chín đều. Lưu ý: không được để thịt gần than củi quá tránh trường hợp bên ngoài thì bị cháy nhưng bên trong lại không chín.

Thịt trâu sẽ chín nhờ khói của than củi mà người Thái đun quanh năm và độ nóng của gia vị khi đã tẩm ướp. Khi những miếng thịt trâu khô đã đượm mùi hấp dẫn rất riêng của nó (thông thường khoảng từ 8 tháng đến 1 năm) có màu óng đen và quắt khô thì thịt trâu khô có thể dùng được.

Khói ám lâu ngày làm thịt trâu khô có mùi đặc biệt, mang đậm phong vị núi rừng với hình thức bên ngoài khô, màu nâu thẫm, nhưng phần trong vẫn hồng hào, tươi đỏ, ngọt đậm đà.

Cách chế biến thịt trâu gác bếp tại nhà:

Chuẩn bị nguyên liệu:

– Thịt trâu bắp ngon (bạn nên tìm mua ở những nơi có uy tín để có chất lượng thịt trâu tốt nhất) đã bỏ gân và lọc hết bạc nhạc.

– Ớt, tỏi, gừng, sả

– Hạt mắc khén

– Muối, đường

– Que xiên, than củi, bếp lò

Sơ chế nguyên liệu:

– Thịt trâu đem rửa sạch, để ráo nước. Tiếp đó, thái thịt trâu theo thớ dọc thành từng miếng rộng khoảng 7-8cm, dài 15-20cm, dày 3-4cm, dần thịt cho mềm.

– Ớt đem nướng cho đến khi thơm rồi trộn với tỏi, gừng, sả, mắc khén, muối, đường giã nhuyễn hoặc băm nhỏ, trộn thành hỗn hợp gia vị.

Chế biến thịt trâu khô:

• Bước 1:

Đem hỗn hợp gia vị ướp với thịt trâu, để cho gia vị ngấm đều vào thịt. Ướp thịt và gia vị trong khoảng vài giờ để thịt ngấm gia vị đủ độ.

• Bước 2:

Xiên thịt trâu vào từng que xiên rồi sấy trên than củi. Không để thịt quá gần lửa để tránh bị cháy thịt hay thịt bị chín ép, nhớ lật thịt liên tục để thịt chín đều từ ngoài vào trong. Bạn có thể sấy thịt trên than củi khoảng 1-2 giờ đồng hồ tùy vào sở thích. Thịt càng sấy khô càng để được lâu.

• Bước 3:

Khi thịt chín, rút thịt ra khỏi que xiên là có thể sử dụng được. Bạn có thể bảo quản thịt trong ngăn đá tủ lạnh và làm nóng khi muốn ăn. Bạn nhớ để nguội rồi mới cho vào tủ lạnh nhé.

Trên đây là cách chế biến thịt trâu gác bếp tại nhà cho bạn nào muốn tự tay mình chuẩn bị nhé.

Thành phẩm thịt trâu gác bếp:

Món thịt trâu gác bếp ngon là khi xé miếng thịt ra, bên trong thịt vẫn giữ nguyên màu sắc đỏ tươi trong từng thớ. Khi ăn sẽ cảm thấy hơi hăng hắc vị của khói ám lâu ngày. Bạn có thể thấy khó ăn nhưng khi miếng thịt đã được nuốt trôi xuống họng, vị ngọt của thịt đọng lại nơi đầu lưỡi lại khiến thực khách mê mẩn và muốn ăn tiếp.

Giá bán thịt trâu gác bếp trên thị trường

Hiện nay thịt trâu gác bếp có khá nhiều loại được bán trên thị trường. Giá dao động từ 700.000 đồng – 1 triệu đồng/kg. Để mua được đúng loại trâu gác bếp ngon bạn nên tìm hiểu kỹ và mua ở nơi uy tín. Một số địa chỉ đáng tin cậy như đặc sản Hoàng Lâm, đặc sản Điện Biên…

Cách sử dụng thịt trâu gác bếp

Hấp:

Là cách chuẩn nhất khi sử dụng, bạn cho vào nồi cơm vừa sôi cạn hoặc hấp cách thủy đều được. Tầm 15 20 phút là thịt mềm dùng tay xé hoặc chày đập dập ra. Ưu điểm là thịt mềm ngọt, nhược điểm có thể bay hơi mất phần nào hương vị khói bếp.

Nướng lại:

Thịt trâu gác bếp vốn đã chín rồi nên khi ăn, các bạn chỉ cần cho vào lò vi sóng 2-3 phút hoặc nướng qua than hoa cho mềm là ăn được. Hoặc các bạn cũng có thể châm chút cồn như nướng mực.Ưu điểm thịt dậy mùi khói và than, nhược điểm hơi khô và cứng.

Sau đó dùng chày hoặc búa đập thịt đập cho mềm, xé tơi nhỏ (như xé mực). Chấm với “chẩm chéo” hoặc nếu không có thì pha nước mắm lẫn nước chanh, tỏi, ớt, đường hoặc bạn cũng có thể chấm nguyên tương ớt tuỳ theo sở thích của mỗi người.

Khi ăn, những gia vị như tiêu, ớt, gừng, mắc khén do hun khói lâu ngày nên vẫn còn bám chặt trên từng thớ thịt hồng, trông qua đã thấy ngon mắt rồi.

Một điều khá thú vị là cảm giác khi thưởng thức thịt trâu gác bếp trong tiết trời se se lạnh kết hợp với rượu ngô cay cay lâng lâng…Chỉ nói đến đây thôi, nước miếng đã chảy ra rồi phải không các bạn.

Vài lời kết:

Nếu bạn có dịp đến công tác hoặc thăm các tỉnh Tây Bắc như Hòa Bình, Sơn La, Yên Bái, Lào Cai, Tuyên Quang… đừng quên thưởng thức và mua một ít đặc sản miền sơn cước thịt trâu gác bếp về làm quà cho gia đình và bạn bè nhé.

CTV Mai – giomenghean.com